Preventie zal de zorg niet goedkoper maken

We moeten meer geld inzetten voor preventie om de zorg betaalbaar te houden. Hoogwaardigheidsbekleders, politici, oud-politici maar zelfs ook artsen brengen deze stelling naar voren. Dit advies komt voort vanuit de gedachte dat je veel ziektes kunt voorkomen. Veelgenoemd en ook zeer effectief is bijvoorbeeld het verbannen van roken om longkanker en emfyseem te voorkomen. Maar ook voldoende lichaamsbeweging, gevarieerd eten, niet te veel alcohol gebruiken, het vermijden van overgewicht zijn allemaal zaken waar iedereen aan denkt wanneer het woord preventie valt. Zo kunnen we langer gezond van het leven genieten en worden we ook ouder. Overigens is zorgen dat men voldoende geldinkomsten heeft ook een goede preventieve en levensverlengende maatregel, waar we niet altijd veel over horen. De gedachte is dat we door “preventie” gezonder ouder worden en dus minder ziek zijn, waardoor de zorgbehoefte afneemt, er minder een beroep hoeft te worden gedaan op de gezondheidszorg. Dat is toch goedkoper? Helaas voor de hoogwaardigheidsbekleders, politici en andere onvoldoende geïnformeerde protagonisten van dit verhaal: het klopt niet. We worden wel ouder, maar tegen het einde van ons leven, dat dus wat later is, worden we toch ziek en gaan we aan zo’n ziekte dood. En in die fase voorafgaande de dood wordt er een beroep gedaan op de gezondheidszorg.

Mensen kosten dus nog steeds veel geld aan zorg maar op een iets oudere leeftijd. Doordat mensen ouder worden zullen ze ook vaker ouderdomsziekten als dementie hebben, overigens. Dat is ook kostbaar. Voor de maatschappij is het in termen van geld paradoxalerwijze voordelig als mensen eerst heel veel belasting op sigaretten betalen en dan vlak voordat ze met pensioen gaan komen te overlijden.

Kortom, preventie maakt de zorg niet goedkoper, tenzij we het koppelen aan verplicht overlijden op bijvoorbeeld je 85e verjaardag.

Prof. dr. Armand Girbes, intensivist-klinisch farmacoloog en hoofd afdeling ICV VUmc.