Je kunt pas de knop omzetten als je weet aan welke knop je moet draaien

Het ligt niet aan de medicatie, het ligt aan jou
Ik was altijd slank zonder psychofarmaca. Sinds ik psychofarmaca slik, ben ik aangekomen. Ik val moeilijk af, terwijl ik wel alle randvoorwaarden heb om af te vallen. Ik heb een huis, een inkomen. Ik rook niet en drink amper alcohol. Ik sport 3-4x per week. Ik kook gezond. Ik opperde bij hulpverleners (zoals een diëtist) dat mijn overgewicht door mijn medicatie kwam.

‘’Nee, je moet kleinere porties nemen en calorieën tellen’’. Dat voelde impliciet als ‘’jouw overgewicht is jouw verantwoordelijkheid’’. Minder eten was geen optie. Door al het sporten kreeg ik honger. En als ik te weinig at, kreeg ik later op de avond vreetbuien.

Leefstijlpsychiatrie
Totdat ik bij het zorgprogramma Lijf & Leven kwam. In een eendaagse diagnostiek ben ik volledig doorgelicht: Bloedonderzoek, lichamelijk (neurologisch) onderzoek, voeding, (psychiatrische) voorgeschiedenis, calorieverbranding in rust, medicatiegebruik, conditie.

Hun conclusie: ‘Je hebt een goede leefstijl qua voeding en beweging. Je bent lichamelijk gezond en fit. Blijf wel psychofarmaca gebruiken om stabiel te blijven. Je huidige medicatie houdt overgewicht in stand met kans op diabetes. Maar tegenwoordig is er andere medicatie zonder de bijeffecten van overgewicht’’.

Ik was perplex. Ik wist niet dat er medicamenteuze alternatieven waren. Ik ben daar nooit op gewezen. Kortom: leefstijlinterventies of diëten zijn niet effectief, als je niet eerst aan andere knoppen draait zoals medicatie of financiën (leven in armoede kan leiden tot overgewicht).

Beter laat dan nooit
Ik ben geleidelijk van medicatie aan het veranderen. Mijn verzadiging treedt sneller op, dus ik eet minder. Ik sport nog steeds 3-4x in de week. In zes maanden ben ik zo’n 6 á 7 kilo afgevallen.

Laten we binnen de geestelijk gezondheidszorg ook lichamelijke gezondheid en leefstijl onderdeel maken bij begeleiding van mensen die langdurig psychofarmaca slikken.

Beter laat dan nooit.

Anita Hubner, psycholoog en ervaringsdeskundige. Auteur van ‘’Vertel ik het wel of vertel ik het niet? Omgaan met het stigma op psychische aandoeningen’’.