De optie van gummiberen

De coronacrisis heeft de digitalisering van de zorg versneld. Noodgedwongen werd er gezocht naar mogelijkheden om patiënten zo goed mogelijk op afstand te helpen. Ook ik vond mijzelf in die periode op enig moment tegenover een arts op mijn beeldscherm. Ik toonde hem mijn, uit het niets verschenen, ‘blauwe oog’, hij dirigeerde mij iets beter voor de camera, stelde een paar vragen en zei dat het goed zou komen. Gerustgesteld hing ik op. Het was mijn eerste digitale consult en uit nieuwsgierigheid besloot ik mij eens te gaan inlezen in de wondere wereld van de digitale gezondheidszorg.

Op de sites van aanbieders van digitale zorgprocessen las ik hoe digitale zorg de toekomst is. En dat het gaat om een transformatie die vaart behoeft. Een transformatie die ons tot 2030 niet alleen minimaal 18 miljard zal gaan besparen, maar die ons ook autonomer zal maken, die de administratieve lastendruk zal verminderen en zelfs ziektes in de toekomst zal voorkomen.

Er werd een wereld geschetst die van zorg een 24/7 beschikbare commodity maakte,- voortdurend op afstand beschikbaar, een seintje wanneer er reden zou zijn voor aanpassing van de medicijnen bij chronische patiënten en op elk moment digitale inzage in je eigen dossier. Ik maakte onwillekeurig de vergelijking met de online service van supermarkten. De digitale boodschappenbriefjes waarop alvast wat suggesties worden gedaan op basis van mijn aankopen in het verleden en de mogelijkheid om op elk moment van de dag een bezorgdienst te laten langskomen om te voldoen aan mijn plotselinge behoefte aan gummibeertjes, chipito’s of een banaan.

Ik ga soms graag, zonder boodschappenbriefje, naar de supermarkt. En soms ook helemaal niet. Ik ben daarin hybride. En plotseling besefte ik wat mij tegenstond in de optimistische verhalen van de ICT bedrijven voor digitale zorg waarin de verbeterbomen tot in de hemel groeiden,- het leek alsof persoonlijke aandacht en het narratief geen plek meer zouden hebben in de Nieuwe Wereld. Ik vind zorg te intiem om daaraan voorbij te gaan.

Mijn voorlopige conclusie is dan ook: digitale zorg is als optie uitstekend, maar niet als enige optie.

Zo. Nu slenter ik even naar de supermarkt. En ga, denk ik, in plaats van gummibeertjes vandaag maar eens pepermuntkussentjes kopen. Gewoon. Omdat het kan.

Ziggy Klazes, radiojournalist en sinds 2014 tevens raadslid voor Groen Links in Haarlem.